Jako istoty powszechnie uważane za rozumne sądzimy, że posiadamy władzę nad naszymi umysłami. Myślimy, iż sami decydujemy o tym, co i w jaki sposób w danej chwili zrobimy, ale czy na pewno tak to wygląda? Na zachowanie człowieka, bez jego świadomości, wpływa otoczenie, nawet kilka słów może zupełnie zmienić sposób, w jaki coś wykonujemy. Zostało to potwierdzone w eksperymencie, który natychmiast przeszedł do klasyki psychologii.

EKSPERYMENT

John Baragh, wraz ze swoim zespołem badawczym, poprosił studentów z New York University, aby ułożyli czterowyrazowe zdania, mając do wyboru po pięć wyrazów. U połowy badanych pomieszane zdania zawierały słowa związane z podeszłym wiekiem, np. ,,Floryda”, ,,zapomina”, ,,łysy”, ,,zmarszczka”, ,,siwa”. Po wykonaniu zadania młodzi ludzie byli kierowani do następnego pokoju, gdzie odbywać się miała dalsza część eksperymentu. Aby dojść do kolejnego pomieszczenia, studenci musieli przejść przez korytarz i to właśnie ten krótki spacer był istotą całego eksperymentu. Badacze mierzyli czas, jaki zajmowało uczestnikom przejście korytarza. Tak jak zakładali, tym młodym osobom, które układały zdania z wyrazów nasuwających myśli o starości, przejście z sali do sali zajmowało dużo więcej czasu niż pozostałym studentom.

EFEKT FLORYDY

Efekt zaobserwowany przez badaczy obejmuje dwa zjawiska. Najpierw wyrazy z zestawu ,,uruchamiają” myśli o starości, mimo iż wyraz ,,stary” nie pada ani razu. Następnie myśli te prowadzą do konkretnego zachowania – w tym przypadku powolnego przemierzania korytarza. Cały proces zachodzi nieświadomie, co potwierdzili sami studenci, którzy sądzili, iż słowa z pierwszego eksperymentu nie wpłynęły na ich zachowanie.

TOROWANIE

O torowaniu mówimy wtedy, gdy bodźce, z którymi wcześniej mieliśmy kontakt, wpływają na to, w jaki sposób nasz mózg przetwarza i łączy docierające do niego informacje. W eksperymencie Johna Baragha słowa powiązane ze starością torowały powolne chodzenie.

PRAKTYKA

Mimo iż świadomość zachodzenia tego typu zjawisk w mózgu nie wydaje się być pozytywna, to efekt torowania można wykorzystać w praktyce. Wystarczy umieścić w swoim otoczeniu symbole, których zadaniem będzie spowodowanie pozytywnych reakcji w umyśle, np. oglądanie uśmiechniętych twarzy wymusza (toruje) uśmiech u obserwatora, czego następstwem jest wywołanie dobrego nastroju – przepustki do przyjemnej i efektywnej pracy. :)

ŹRÓDŁA

Daniel Kahneman ,,Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym”
https://emocje.pro/efekt-floryda/

 

Marta Pośnik, kl. 1A