Bohaterska sanitariuszka

Urodziła się w 1898 roku. Pochodziła ze znanej rodziny radomskiej. Ukończyła Gimnazjum Żeńskie Marii Gajl w Radomiu w 1914 roku. 

W okresie I wojny światowej pracowała z dużym zaangażowaniem jako sanitariuszka w szpitalu wojskowym dla legionistów, zorganizowanym w lipcu 1916 roku w Resursie Obywatelskiej przy ul. Warszawskiej. Zmarła w dniu 28 stycznia 1918 roku w wieku dwudziestu lat w wyniku zarażenia się szkarlatyną. Pochowana została na radomskim Cmentarzu Rzymskokatolickim przy ul. B. Limanowskiego.

Bohaterska sanitariuszka

Urodziła się w 1895 roku w Pilicy koło Warki. Była córką Henryka Michała Tochtermana (1864-1929), pastora (w Pilicy w latach 1889-1903, w Radomiu w latach 1903-1929) i Wandy Jadwigi z Zielhke’ów (1870 - 1933), działaczki charytatywnej. Była siostrą znanego lekarza i działacza społecznego, Adolfa (1892-1955) i nauczyciela geografii Jana Jerzego (1907-1952). Ukończyła Gimnazjum Żeńskie Marii Gajl w Radomiu w 1912 roku. 

W czasie I wojny światowej po utworzeniu szpitala Polskiego Czerwonego Krzyża w Radomiu pracowała jako sanitariuszka. Zmarła w dniu 19 marca 1917 roku wskutek zarażenia się na oddziale gruźliczym. Pochowana została na Cmentarzu Ewangelickim przy zbiegu ulic Kieleckiej i Wolanowskiej w Radomiu.

Bohaterska sanitariuszka

Urodziła się w dniu 20 grudnia 1899 roku w Jaszowicach pod Radomiem, w ziemiańskiej rodzinie Feliksa Grodzińskiego (1860-1923) i Bronisławy z Arkuszewskich (1868-1932). Miała cztery siostry i jednego brata. Wychowywała się w rodzinie patriotycznej i aktywnej społecznie. W latach 1914-1918 uczęszczała do prywatnego Gimnazjum Żeńskiego Marii Gajl w Radomiu, będącym znanym ośrodkiem wychowania patriotycznego i obywatelskiego.

Działając w tajnej Organizacji Młodzieży Narodowej przyczyniła się do założenia w gimnazjum żeńskiej drużyny harcerskiej w 1916 roku. Z jej inicjatywy powstał również Samorząd Szkolny im. Emilii Plater. Była zdolną, lubianą i cenioną uczennicą. Po ukończeniu gimnazjum w 1918 roku rozpoczęła naukę w Szkole Ogrodniczej w Warszawie.

Podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku ukończyła kurs sanitarny i odbyła praktykę w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie. W lipcu 1920 roku wyruszyła wraz ze swoją kuzynką, Janiną Zdziarską w rejon Hrubieszowa. Pomogła im Maria Zdziarska, starsza siostra Janiny, pełniąca w pułku funkcję asystenta lekarza. Dziewczęta zostały przydzielone, jako sanitariuszki, do II batalionu 4. Pułku Piechoty Legionów. Podczas wielu bitew Teresa Grodzińska niosła pomoc rannym. 21 sierpnia bolszewicy zaatakowali Hrubieszów, odcinając II batalion, znajdujący się na drugim brzegu rzeki Huczwy. Grodzińska z poświęceniem życia przeprowadzała rannych przez płonący most, ratując życie między innymi kapralowi Janowi Fołtynowi. W dniu 1 września 1920 roku 4. Pułk Piechoty Legionów został otoczony przez oddziały Armii Konnej Budionnego, a Grodzińska, ratując rannych, dostała się do niewoli we wsi Stepankowice. W dniu 1 września została zamordowana przez Kozaków w miejscowości Czortowice. Miejscowa ludność pochowała bohaterską dziewczynę nieopodal miejsca, gdzie zginęła. Po wyparciu bolszewików zwłoki jej zostały ekshumowane i pochowane z honorami wojskowymi na cmentarzu w Chełmie, skąd rodzina przewiozła je do Radomia. Uroczysty pogrzeb, który miał miejsce w dniu 18 września 1920 roku zamienił się w manifestację patriotyczną. Teresa Grodzińska odznaczona została pośmiertnie Krzyżem Virtuti Militari V klasy i Krzyżem Walecznych. Spoczywa w grobowcu rodzinnym na starym radomskim Cmentarzu Rzymskokatolickim przy ul. B. Limanowskiego.

Pedagog, dyrektor Zakładów Naukowych Żeńskich Marii Gajl w Radomiu, żołnierz Armii Krajowej

„Urodzona w Rajcu pod Radomiem. Po ukończeniu studiów została nauczycielką matematyki w ówczesnej żeńskiej szkole średniej Marii Gajl. Od września 1939 r. przejęła obowiązki dyrektorki szkoły, już wówczas przekształconej w Zakłady Naukowe Żeńskie Marii Gajl. Od stycznia 1940 r. po ogłoszeniu przez Niemców zarządzenia zabraniającego wszelkiej nauki zbiorowej i indywidualnej Jadwiga Cyrańska objęła kierownictwo tajnych kompletów.

Początkowo dla uczennic swojej szkoły, następnie weszła w skład Tajnej Komisji Porozumiewawczej Dyrektorów Szkół Średnich Ogólnokształcących w Radomiu. W rok później brała udział w tworzeniu Kompletów Tajnego Nauczania w Pionkach. Wstąpiła w szeregi AK, otrzymała nominację na stopień kapitana.

Po zakończeniu wojny została na stanowisku dyrektorki Zakładów do czasu upaństwowienia szkoły, przemianowanej na przełomie lat 1948/1949 na IV Liceum Państwowe. Do przejścia na emeryturę wykładała matematykę w Liceum im. Mikołaja Kopernika. Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami.”
(„Cmentarz Rzymskokatolicki w Radomiu przy dawnym Trakcie Starokrakowskim obecnie ul. B. Limanowskiego”, część I, Radom 1997).

 Jadwiga Cyrańska spoczywa na Cmentarzu Rzymskokatolickim w Radomiu przy ulicy B. Limanowskiego 72 (kwatera 12A).